Matartæknanám

Matartæknanám er 204 eininga bóklegt og verklegt nám sem lýkur með fagprófi matartæknis á 3. námsþrepi. Matartæknanám er þrjár annir í skóla ásamt vinnustaðanámi í 15 vikur og starfsþjálfun í 38 vikur. Matartæknanám býr nemendur undir matreiðslu í eldhúsum heilbrigðisstofnana, leik-, grunn- og framhaldsskólum og mötuneytum vinnustaða. Matartæknar semja matseðla með fæðutengdar ráðleggingar Embættis landlæknis að leiðarljósi, breyta matseðlum fyrir einstaklinga sem þurfa á sérfæði að halda og skipuleggja innkaup. Þeir panta inn og taka á móti hráefni unnu og óunnu, undirbúa það til matargerðar og meðhöndla það til geymslu á viðeigandi hátt. Þeir matreiða máltíðir fyrir ólíka hópa, s.s. börn, unglinga, íþróttafólk og aldraða. Ennfremur þá sem þurfa á sérfæði og sjúkrafæði að halda og meta skammtastærðir hverju sinni. Þeir afgreiða fæði úr eldhúsi og stjórna skömmtunarfæribandi í stóreldhúsum. Þeir sjá um frágang samkvæmt heilbrigðisreglugerð. Matartæknar hafa einnig hæfni til að útbúa fínni kvöldverðarétti, leggja á borð, framreiða mat og annast þjónustu. Að lokinni brautskráningu frá skóla getur nemandi sótt um löggildingu starfsheitis til Embættis landlæknis og öðlast þá réttindi til að starfa sem matartæknir á Íslandi.

Inntökuskilyrði

Nemandi sem lokið hefur námi í samræmi við aðalnámskrá grunnskóla getur innritast í matartæknanám. Inntökuskilyrði eru nánar útfærð í skólanámskrá. Til að hefja nám á öðru hæfniþrepi í kjarnagreinum þarf nemandi að hafa náð hæfnieinkunn B, B+ eða A í þessum greinum í grunnskóla eða hafa lokið undirbúningsáfanga.

Skipulag

Bóklegt og verklegt nám sem lýkur með fagprófi á 3.námsþrepi sem matartæknir. Námið fer fram í skóla og á vinnustað og er 204 einingar. Námið er vinnustaðanám og starfsþjálfun fer fram í viðurkenndum eldhúsum mötuneyta, stóreldhúsum með starfsleyfi og eldhúsum heilbrigðisstofnana.

Áfangar á brautinni

Heiti fags, (einingar) skammstöfun fags og skammstöfun áfanga með tengli í áfangalýsingu 

• Aðferðarfræði í matreiðslu  (8)  AFMA  1MT04, 2MA04
• Enska  (5)  ENSK  2ST05
• Hráefnisfræði matreiðslu  (3)  HEMF  2HF03
• Innraeftirlit og matvælaöryggi  (2)  IEMÖ  1GÆ02 
• Íslenska  (5)  ÍSLE  2AL05
• Íþróttir  (1)  ÍÞRÓ  1AA01
• Matseðlafræði og næringarútreikningar  (3)  MANÚ  3MN03
• Matseðlafræði  (2)  MASF  2MF02
• Matreiðsla  (20)  MATR  1MG10, 2MA10
• Matreiðsla sérfæðis  (10)  MATS  3SF10
• Matur og menning  (2)  MOME  2MM02
• Nám og tölvur  (3)  NÁTÖ  1UT03
• Næringarfræði, grunnur  (5)  NÆRG  2FV05
• Næringarfræði sérfæðis  (5)  NÆRS  3SF05
• Sérfæði bóklegt  (3)  SFBÓ  3SB03
• Soð, sósur og eftirréttir, súpur  (4)  SSSE  2GS04
• Starfsþjálfun matartækna  (75)  STÞM  1MA25, 2MA25, 3MA25
• Stærðfræði  (5)  STÆR  2TT05
• Tækjafræði, aðbúnaður og starfsumhverfi  (2)  TFAS  1ÖU02
• Verkleg þjálfun á heilbrigðisstofnun  (30)  VÞVS  1SF10, 2SF10, 3SF10
• Vöruþekking sérfæðis  (2)  VÖÞE  3VÞ02
• Þjóna til borðs  (5)  ÞTBF  2ÞT05
• Örverufræði  (2)  ÖRVR  2HR02
• Öryggismál og skyndihjáp  (2)  ÖRSK  1ÖR02

Hæfniviðmið

Að loknu námi skal nemandi hafa hæfni til að

• vinna sjálfstætt við stjórnun, matreiðslu og afgreiðslu í mötuneytum, á fiski- og flutningaskipum og heilbrigðisstofnunum
• útskýra vinnuferla sem bygga á aðferðafræði er lýtur að almennri matreiðslu
• reikna út hollustu- og næringargildi helstu framleiðsluvara og aðlaga matarskammta að neysluþörfum markhópa og einstaklinga
• nýta almenna og sértæka þekkingu til að útbúa matseðla fyrir almennt fæði, sérfæði- og sjúkrafæði
• útfæra matseðla fyrir almennt fæði yfir í sérfæði
• nýta sértæka og almenna þekkingu til að matreiða hollan mat sem svarar þörfum einstaklinga og hópa s.s. barna, unglinga, aldraðra, íþróttafólks og fólks með ólíka sjúkdóma
• matreiða fæðu sem tekur tillit til ólíkra menningarheima og trúarbragða
• útbúa fjölbreytta rétti fyrir einstaklinga með fæðuofnæmi og/eða fæðuóþol og miðla þekkingu við matreiðslu sérfæðis
• gera pöntunar- og verkefnalista, forgangsraða verkefnum og undirbúa vinnusvæði
• rökstyðja val sitt á hráefni og aðferðum með skírskotun til íslenskra matreiðsluaðferða og hefða
• vinna samkvæmt gæðastöðlum um innra efirlit HACCP í eldhúsum hvað varðar viðmiðunarmörk um hitastig, hreinlæti og vinnureglur um rekjanleika vöru, þjónustu og afgreiðslu á vörum
• vinna samkvæmt gildandi lögum og reglugerðum er lúta að öryggi og aðbúnaði á vinnustöðum
• vinna við þrif og sótthreinsun á vinnuflötum, tækjum, og áhöldum og hafa eftirlit með slíkum þrifum í samræmi við gildandi staðla og reglur um hreinlæti og meðferð spilliefna
• taka ábyrga afstöðu til sjálfbærni í nýtingu afurða í matreiðslu
• afla hagnýtra upplýsinga og greina á milli áreiðanleika þeirra og fræðilegs gildis sem lúta að störfum í matreiðslu.
• tjá og rökstyðja skoðanir sínar og niðurstöður við val á aðferðum við meðferð hráefnis
• tileinka sér víðsýni, gagnrýna hugsun og samkennd
• hefur færni í ensku, íslensku og stærðfræði sem svarar til krafna af öðru þrepi.